تابستان با گرمای شدید خود میتواند برای حیوانات خانگی نظیر سگ و گربه بهویژه اسبها خطرناک باشد. برخلاف انسانها، بسیاری از حیوانات خانگی توان تنظیم دمای بدن خود را از طریق تعریق ندارند و فقط از راه تنفس و تعریق محدود (در مواردی مثل اسب) میتوانند گرمای اضافی را دفع کنند. در نتیجه، برای جلوگیری از کمآبی و گرمازدگی با موادغذایی مناسب در فصل تابستان نهتنها باعث کاهش انرژی و اشتها میشود، بلکه خطرات جدیتری مانند نارسایی کلیوی، اختلالات گوارشی و حتی مرگ زودرس را در پی دارد.
جلوگیری از کمآبی و گرمازدگی با تغذیه مناسب به معنای تنها تأمین آب نیست، بلکه انتخاب مواد غذایی غنی از آب، الکترولیتها و ویتامینهای ضروری است که در کنار این مایعات، تعادل الکترولیتی بدن را حفظ کنند. استفاده از خوراکیهای آبدار مانند میوهها و سبزیجات مخصوص حیوانات، افزودن الکترولیتهای طبیعی به آب آشامیدنی و تنظیم زمان وعدههای غذایی میتواند نقش بسیار مهمی در پیشگیری از کمآبی و گرمازدگی ایفا کند.
با مطالعه این مقاله، شما بهعنوان صاحب حیوان خانگی یا پرورشدهنده، ابزارها و دانش لازم برای اجرای تغذیه حیوانات در هوای گرم و جلوگیری از کمآبی و گرمازدگی با موادغذایی مناسب را در اختیار خواهید داشت.
برای دسترسی به مقالات تخصصیتر در زمینه مراقبت و تغذیه حیوانات خانگی، به بخش مجله ژوسیکا مراجعه کنید.
1.چه غذاهایی به پیشگیری از کمآبی در حیوانات خانگی کمک میکنند؟
در این بخش، با جلوگیری از کمآبی و گرمازدگی با موادغذایی مناسب آشنا میشویم. این خوراکیها با محتوای آب بالا، الکترولیتهای طبیعی و ویتامینهای ضروری، تعادل مایعات و سلامتی دستگاه گوارش را بهبود میبخشند.
سبزیجات آبدار
- خیار: بیش از ۹۶٪ آب دارد و منبع غنی از ویتامین K و پتاسیم است. خیار را میتوان خرد کرده و در وعدههای غذایی یا به صورت میانوعده به حیوان داد. خیار با بافت نرم خود به هضم کمک میکند و حس تشنگی را کاهش میدهد.
- کدو سبز: حاوی حدود ۹۴٪ آب و فیبر قابل حل است که هضم آسانی دارد. کدو را میتوان پخته یا رندهشده در جیره روزانه گنجاند.
- هویج: علاوه بر درصد بالای آب، سرشار از بتاکاروتن و فیبر است. هویج را میتوان به صورت پخته یا خام (برای حیواناتی که توان جویدن دارند) ارائه کرد.
میوههای لطیف و آبدار
- هندوانه (بدون هسته): تقریبا ۹۲٪ آب داشته و منبع ویتامین C و پتاسیم است. مصرف هندوانه بهعنوان میانوعده، علاوه بر هیدراته کردن، به تقویت سیستم ایمنی کمک میکند.
- سیب و گلابی (بدون هسته): دارای قند طبیعی ملایم، ویتامین A و فیبر هستند. تکههای سیب یا گلابی باعث تأمین آب و انرژی سریع شده و گزینه مناسبی برای هیدراتاسیون حیوانات در روزهای گرم است.
- توتفرنگی و تمشک: این میوهها با داشتن آنتیاکسیدان قوی (ال-گلوتاتیون) و آب بالا (حدود ۹۰٪)، به ترمیم سلولی و تأمین مایعات بدن کمک میکنند.
مایعات غنی از الکترولیت
- آب نارگیل خالص: منبع غنی پتاسیم، منیزیم و سدیم طبیعی است و جایگزین مناسبی برای الکترولیتهای از دسترفته در بدن میباشد.
- آب گوشت کمنمک (پخته): باقیمانده پخت گوشت بدون چربی با آب، حاوی پروتئین، نمکهای معدنی و کمی چربی مفید است. این نوشیدنی را در قالب یخقند یا به صورت ولرم میتوان به حیوان داد.
نکته کاربردی: همیشه قبل از معرفی هر خوراک یا مایع جدید به جیره حیوانات، مقدار کمی را امتحان کرده و هرگونه واکنش حساسیتی یا گوارشی را بررسی کنید.
2.بهترین میوهها و سبزیجات خنککننده برای حیوانات در تابستان
هندوانه و توتفرنگی
- هندوانه: بیش از ۹۲٪ آب داشته و علاوه بر تامین آب، حاوی لیکوپن است که به عنوان آنتیاکسیدان قوی عمل میکند. مصرف هندوانه تازه، بدون پوست و دانه، بدن را خنک کرده و به سلامت قلب و عروق حیوان کمک میکند.
- توتفرنگی: ۹۰٪ آب داشته و سرشار از ویتامین C و آنتیاکسیدانهایی مانند آنتوسیانین است. این میوه به تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهابهای احتمالی کمک میکند.
کاهو و اسفناج
- کاهو: دارای حدود ۹۵٪ آب و ویتامین K، فولات و پتاسیم است. برگهای کاهوی خردشده را میتوان به جیره روزانه افزود تا حس سنگینی در معده ایجاد نشود.
- اسفناج: تقریباً ۹۳٪ آب و سرشار از آهن، ویتامین A و C است. اسفناج را میتوان به صورت پخته یا تفتداده با کمی آب به حیوان داد.
خیار و کرفس
- خیار: سرشار از آب (۹۶٪) و حاوی سیلیکون است که به سلامت استخوانها کمک میکند. خیار را میتوان ریز خرد کرده یا حلقهای به حیوان داد.
- کرفس: شامل حدود ۹۵٪ آب و سدیم طبیعی مفید است. کرفس را بهتر است پخته و سپس خرد کرد تا موجب تحریک دندان یا لثه نشود.
3.علائم کمآبی و گرمازدگی در حیوانات و راهکارهای تغذیهای برای مقابله با آن
علائم کمآبی
- پوست شُل: پوست حیوان را بین دو انگشت گرفته و رها کنید؛ در شرایط کمآبی، پوست دیر حالت طبیعی خود را باز مییابد.
- دهان و لثههای خشک: لثهها رنگ پریده و چسبناک میشوند.
- کاهش ادرار: دفعات و حجم ادرار کاهش مییابد.
- افت انرژی و بیحالی: حیوان کمانرژی شده و کمتر تمایل به بازی یا فعالیت دارد.
علائم گرمازدگی
- تنفس شدید و دهان باز: حیوان با دهان باز و تنفس تند سعی در خنک شدن دارد.
- تب بالا: دمای بدن بالای ۳۹٫۵ درجه سانتیگراد یک هشدار جدی است.
- عدم هماهنگی حرکتی: ضعف عضلانی و مشکل در ایستادن یا راه رفتن.
- اسهال یا استفراغ: گاهی علائم گوارشی نیز دیده میشود.
راهکارهای تغذیهای برای مقابله
- خوراک آبدار: به حیوان وعدههای کوچک میوه و سبزی خردشده بدهید.
- الکترولیتهای طبیعی: افزودن پودر الکترولیت مخصوص حیوانات به آب آشامیدنی.
- یخقند میوهای: منجمد کردن آب نارگیل یا آب گوشت کمنمک در قالب یخقند برای تشویق حیوان به مکیدن.
- وعدههای متعدد: تقسیم یک وعده بزرگ به چند وعده کوچک در طول روز.
4.چگونه جیره غذایی حیوانات را در روزهای گرم بهینه کنیم؟
زمانبندی مناسب وعدهها
- صبح زود و غروب: این ساعات دمای مناسبتری دارند و هضم راحتتر انجام میشود.
- وعدههای کوچکتر: به جای دو وعده بزرگ، چهار تا شش وعده کوچک در طول روز توصیه میشود.
استفاده از خوراک مرطوب
- پوره سبزیجات: پوره کدو، سیبزمینی پخته یا هویج را با آب مخلوط و در وعده غذایی جای دهید.
- یونجه مرطوب: یونجه تازه را با کمی آب خیسانده و سپس به حیوان بدهید.
- خوراک ماهی سالمون: ماهی بدون استخوان و پخته منبع پروتئین سبک و چربی مفید است.
مکملهای طبیعی
- روغن ماهی: منبع امگا۳ که التهابات را کاهش داده و به هضم کمک میکند.
- پودر جلبک اسپیرولینا: حاوی ویتامینها و مواد معدنی ضروری.
- عصاره نعناع: با دوز کم باعث تحریک اشتها و تسکین دستگاه گوارش میشود.
5.خوراکیهای ممنوعه در هوای گرم که میتوانند باعث گرمازدگی حیوانات شوند
برخی خوراکیها گرمای داخلی بیشتری تولید میکنند یا سلامت دستگاه گوارش را تهدید میکنند.
نوشابه و آبمیوههای صنعتی
شکر و گاز بالا موجب نفخ، درد شکم و افزایش تولید گرما میشود. بهتر است به جای آن از آب نارگیل خالص استفاده شود.
خوراکیهای پرچرب و سرخشده
گوشتهای چرب، تنقلات سرخشده و غذاهای آماده، هضم دشوار و تولید گرمای شدید داخلی را بههمراه دارند.
ادویهجات تند و ترشیجات
مصرف فلفل و سسهای تند باعث افزایش متابولیسم و احساس گرما در بدن میشود. در تابستان از این خوراکیها پرهیز کنید.
نتیجه گیری
جلوگیری از کمآبی و گرمازدگی با موادغذایی مناسب یک راهکار چندجانبه است که علاوه بر تأمین آب تمیز، نیازمند انتخاب دقیق مواد غذایی غنی از آب، الکترولیتها، ویتامینها و مواد معدنی است. خوراکیهایی مانند هندوانه، خیار، آب نارگیل و پوره سبزیجات بهعنوان میانوعده یا جزئی از وعده اصلی میتوانند تأمینکننده بخش چشمگیری از نیاز آبی و تغذیهای حیوان باشند.
در نهایت، برای انتخاب محصولات تخصصی و دریافت مشاوره رایگان درباره بهترین جیرهها و مکملها، میتوانید به فروشگاه ژوسیکا مراجعه کرده یا از طریق بخش مشاوره سایت با کارشناسان ما در ارتباط باشید. سلامت و نشاط حیوان خانگی شما، اولویت ماست!